Ouderwets bingen
Over Mr. Scorsese en Op zoek naar Marlotte.
I.
Op Apple TV staat Mr. Scorsese, een filmportret over regisseur Martin Scorsese. In vijf afleveringen neemt de miniserie je mee door het leven van Scorsese aan de hand van de films die hij maakte. Raging Bull, Taxi Driver, Goodfellas, After Hours, The Wolf of Wall Street, The Irishman, Silence. Het is een waanzinnig oeuvre van een man die geliefd is, maar lang een buitenbeentje in Hollywood bleef.
“In het originele script van Taxi Driver staat een regel over hoe Travis Bickle naar het campagnehoofdkwartier kijkt, zoals een wolf kijkt naar kampvuren in de verte”, zegt scenarist Paul Schrader. “Scorsese was ook zo: een wolf die naar de vuren van de beschaving kijkt en nooit helemaal geaccepteerd zal worden.”
Scorsese is geen typisch Hollywood-regisseur. Hij groeide op tussen de wise guys in New York en gebruikte die straatopvoeding later in zijn films. Zijn films gaan vaak over macht en onmacht. Over mensen die buiten de maatschappij staan. Volgens Leonardo DiCaprio is de kracht van Scorsese dat hij de schaduwzijde van de mens durft te tonen, zonder daarover te oordelen. “Marty denkt dat we allemaal zo’n kant in ons hebben”, zegt hij. “En hij verkent die schaduwzijde zonder enige angst.”
Mr. Scorsese is een aaneenschakeling van smeuïge anekdotes, die ofwel door Scorsese zelf of door vrienden en collega’s worden verteld. Het is heerlijk om zijn jeugdvrienden te zien — kleurrijke types die zo uit Mean Streets of Goodfellas kunnen komen.
Dankzij de serie werd me ook duidelijk hoe belangrijk Robert De Niro voor Scorsese is. De Niro zat aan het bed van Scorsese, die instortte door een drugsverslaving. Op dat moment overtuigde De Niro de regisseur om Raging Bull te maken, een film over een bokser (wat een metafoor werd voor Scorsese’s eigen gevecht). Ook The King of Comedy zou zonder De Niro niet bestaan. En misschien was Scorsese zonder De Niro later niet innig met DiCaprio gaan samenwerken en was The Wolf of Wall Street er niet gekomen.
Martin Scorsese is op zijn 82ste nog steeds de wolf die van een afstandje naar het vuur kijkt, al is hij wel dichterbij geslopen. Na het zien van de docuserie (die tegen het einde wat wordt afgeraffeld) heb ik zin om snel weer eens wat van zijn werk te bekijken.
II.
Er is weer een ouderwetse hype in podcastland en die heet Op zoek naar Marlotte. In deze vijfdelige podcastserie van Zembla gaat onderzoeksjournalist Lizzy Diercks op zoek naar een overleden kind dat nooit bestaan heeft. Het is geen spoiler, dat vertelt Diercks je meteen in de eerste aflevering al.
Het bizarre verhaal begint als Diercks een mailtje krijgt van Annika, die met haar vrijwilligerswerk bij de Kindertelefoon een 13-jarige meisje Marlotte leert kennen. Ze houden contact en chatten via WhatsApp. Het meisje vertelt dat ze moederziel alleen in een brandwondenziekenhuis ligt. Ze is zwaargewond, haar ouders zijn dood, ze heeft geen vrienden. Marlotte overlijdt na een paar jaar en Annika strooit haar as uit.
Aanvankelijk weet niemand dat Marlotte een verzinsel is. De journalist gaat aan de slag met het verhaal om een misstand in de jeugdzorg aan te kaarten. Hoe kon een meisje zo lang eenzaam in een ziekenhuis liggen en waarom werd Annika opgezadeld met zoveel zeggenschap over haar lot?
Hoewel je de clou van het verhaal direct aan het begin hoort, sleept de podcast je toch mee in het mysterie. Tijdens de eerste twee afleveringen bekroop mij een naar gevoel. Hier is iets helemaal mis. Wie verzint in godsnaam op zó’n duizelingwekkend gedetailleerde manier een fictief meisje? Dit is niet zoals de verhalen van mensen die via Tinder de liefde vinden om daarna geflest te worden. In dit geval wordt geen financiële schade aangericht, wel psychisch trauma.
De podcast is goed gemaakt. De makers nemen je aan de hand mee in hun onderzoek. Als luisteraar klinkt het vaak ongelooflijk (en een beetje ongeloofwaardig) wat er gebeurt. Soms snap je niet helemaal waarom iets niet direct wordt uitgezocht. Of waarom bepaalde dingen niet in twijfel worden getrokken. Ik was blij dat die vragen later hardop worden gesteld en worden uitgelegd. Iedereen kan worden meegesleurd in een complex web aan leugens, ook een journalist.
PS.
Mooi essay van Joost de Vries, die zich afvraagt waarom er nooit een grote roman over Geert Wilders is geschreven. Zo makkelijk is dat ook weer niet. “Personages als Trump of Boris Johnson, of Wilders of Milei of Graus zijn de satire voorbij”, schrijft De Vries. “Ze zijn al typetjes, hebben al de kapsels van cartoons, zeggen dingen die voorbijgaan aan elke logica. De grap is al gemaakt, door henzelf. En de grap is niet leuk meer.”
De dead internet theory gaat uit van het idee dat het web uiteindelijk wordt overgenomen door AI-slop en bots. Hoe het daardoor steeds lastiger wordt om menselijke berichten te vinden. Kursgezagt maakte een uitlegvideo.
Spencer Chang maakt een zaak voor de alive internet theory. “Where can we sit together on the internet? Where do we go for a stroll? Where do we find the digital equivalent of the remote hot spring up in the mountains, or that hidden hike to the waterfall?”
In de nieuwste Spike Lee-joint Highest 2 Lowest maakt Denzel Washington een opmerking over AI en kunst. Hij speelt een platenbaas die niet gelooft dat kunstmatige intelligentie het menselijke aspect van muziek kan vervangen. Lee lijkt hetzelfde punt voor film te willen maken. Highest 2 Lowest voelt echt, omdat hij op straat en in de metro is opgenomen in plaats van voor een studioscherm. Met over alles heen duidelijk het stempel van Spike Lee zelf.
Ik wandelde dit weekend 18 kilometer van Utrecht naar Soest. Tussen enkele hoosbuien door luisterde ik naar een podcast waarin Austin Kleon uitlegt hoe hij zijn nieuwsbrieven opstelt. Lijkt me inspirerend voor iedereen die online schrijft.
Het was weer Dutch Design Week. Ik was dinsdag in Eindhoven en schreef erover in mijn blog voor NU.nl.
Gameserie Halo heeft een speciaal plekje in mijn hart. Ik speelde het origineel als tiener op de eerste Xbox, ik woonde nog thuis. Het buitenaardse avontuur was geweldig en de muziek legendarisch (— nog steeds!). Ik herinner me de avonden bij vrienden, waar we multiplayer speelden op één tv in splitscreen. We moesten het doen met minuscuul beeld: we hadden elk eenvierde van het beeldscherm. Ik herinner me de wapens; hoe krachtig het doodgewone pistool was. Ik herinner me hoe het voelt om een grunt te meppen met een assault rifle. Mijn vriendin en ik hebben de originele trilogie een paar jaar terug nog eens helemaal doorgespeeld in co-op.
Halo was jarenlang dé Xbox-exclusive. Dat verandert nu, met een remake van Halo: Combat Evolved die voor het eerst op de PlayStation verschijnt. Bij het zien van de eerste paar seconden van de trailer kreeg ik al zin om de game voor de zoveelste keer te spelen.
dank voor de Austin Kleon-tip!